مسواک بین دندانی

مسواک های بین دندانی، مسواک های کوچک و منعطفی هستند که به طور خاص، متناسب با اندازه فضای خالی بین دندان ها طراحی شده و از آن برای پاکسازی ذرات غذا و پلاک تشکیل شده در بین دندان ها استفاده می شود. مسواک دندانی دارای سری نرم و دندانه هایی است که از عملکرد موثرتری در مقابل نخ دندان برخوردار است. اما استفاده از مسواک بین دندانی در صورتی که قبلاً از آن استفاده نکرده باشید، نیازمند آموزش است. به همین دلیل بهترین نکته های نحوه استفاده از مسواک بین دندانی به منظور هرچه موثرتر شدن سلامت لثه را در اینجا آورده ایم.

مسواک بین دندانی چه مزایایی دارد؟

استفاده از مسواک بین دندانی به چند شکل به بیماران سود می رساند:

سرهای قابل تنظیم مسواک بین دندانی

ساختارهای دندانی افراد با یکدیگر متفاوت است و از مسواک بین دندانی با داشتن سری های قابل تنظیم می توان برای اندازه فضاهای مختلف بین دندان استفاده کرد. این مسواک های کوچک در اندازه های مختلفی از نازک تا کلفت موجود است. سری مسواک بر روی یک دسته نصب می شود و در صورت نیاز می‌توان آن را تعویض کرد.

مسواک بین دندانی همه کاره

اکثر ماها از ترکیبی از دندان های طبیعی و رستوریشن دندانی بهره می بریم. با توجه به وجود سری های مختلف می توان از مسواک بین دندانی برای پاکسازی ذرات غذای باقی مانده میان دندان و رستوریشن، برای مثال میان تاج دندان و بریج، استفاده کرد. همین موضوع، مسواک بین دندانی را یک مسواک همه کاره کرده است. توصیه می شود که سری هایی را برای مسواک انتخاب کنید که بتواند بین دندان ها، فواصل میان دندان و رستوریشن دندانی را تمیز کند. موضوع مسواک بین دندانی را در صورتی که از ایمپلنت یا ارتودنسی (برای صاف کردن دندان) استفاده می کنید، با دندانپزشکتان در میان بگذارید.

بهداشت کامل دهان

مسواک و نخ دندان را نمی توان برای تمامی نقاط بین دندانی استفاده کرد. بنابراین می توان گفت که پلاک و تارتار در نقاطی تشکیل خواهند شد که دسترسی به آن ها سخت است. مسواک بین دندانی به‌گونه‌ای است که برای دسترسی داشتن به شیارهای بین دندان و پاکسازی پلاک و ذرات باقی مانده غذا و پیشگیری از تجمع باکتری ها و پوسیدگی دندان طراحی شده است.

نحوه استفاده از مسواک بین دندانی

برای آن که در مسواک کردن بین دندان ها به بهترین نتایج دست پیدا کنید از روش های زیر استفاده کنید:

• برای مسواک کردن بین دندان ها از خمیردندان استفاده نکنید، مگر آنکه دستور دندانپزشکتان باشد.
• از جلوی دندان، مسواک بین دندانی را وارد فضای بین دندانتان کنید.
• نزدیک به ۱۰ مرتبه مسواک را به آرامی به عقب و جلو حرکت دهید. چرخاندن مسواک در زمانی که بین دو دندان قرار دارد میتواند اثرگذاری آن را افزایش دهد.
• همین فرایند را از عقب دندان هم تکرار کنید؛ اگر مسواک بین دندانی به صورت صاف وارد فضای بین دندان هایتان نمیشود، به مسواک کوچکتری نیاز خواهید داشت.

مسواک بین دندانی برای چه کسانی مناسب است؟

اکثر افراد می توانند از این مسواک استفاده کرده و از نتایج آن بهره مند شوند.

• افراد دارای محدودیت حرکتی: افرادی که از مشکلات مفصلی یا ناتوانی حرکتی رنج می برند، می‌توانند به سادگی از این مسواک مخصوصاً برای نظافت دندان های جلویی خود استفاده کنند. این مسواک ها به نظافت فضای میان دندان مصنوعی، بریج، ایمپلنت و لثه نیز کمک می کند.
• افرادی که از بریس استفاده می کنند: نخ کشیدن معمولاً برای کسانی که از بریس ثابت استفاده می کنند، ممکن نیست. چرا که ممکن است نخ در میان براکت و سیم گیر کند، اما می توان از مسواک بین دندانی برای پاکسازی غذا و پلاک ایجاد شده بین دندان ها و در اطراف لبه براکت استفاده کرد.
• افرادی که بین دندان هایشان فاصله است: نخ کشیدن مناسب در دندان هایی که فواصل بزرگی میان دندان ها وجود دارد، سطح دندان ها نابرابر است و یا بالارفتگی لثه ایجاد شده، می تواند دشوار باشد. در این حالات استفاده از مسواک بین دندانی روش موثرتری برای از بین بردن پلاک و ذرات باقیمانده غذا به شمار می رود.
• افرادی که از نخ دندان کشیدن خوششان نمی آید: خیلی از افراد به خاطر سختی نخ دندان کشیدن یا زمان زیادی که باید صرف رد کردن نخ از میان فاصله بین دندانها به خصوص دندان های آسیا کنند، از نخ دندان کشیدن خوششان نمی آید. بنابراین مسواک های بین دندانی گزینه بهتری برای شما خواهد بود؛ به علاوه اینکه نحوه استفاده از آن نیز ساده تر است.

چه مواردی در انتخاب مسواک بین دندانی اهمیت دارد؟

با توجه به ورود مسواک بین دندانی به بین دندان هایتان، باید اندازه آن را به دقت انتخاب کنید، تا از بروز ناراحتی جلوگیری کنید. بهترین راه این است که به دندانپزشکتان مراجعه کنید، تا او فاصله بین دندان هایتان را اندازه‌گیری کند و بر اساس این اندازه مسواک مناسب را انتخاب کنید. هر دندانپزشک، ابزار مناسب برای کمک به اندازه گیری دقیق فواصل بین دندانی و انتخاب مسواک مناسب را در اختیار دارد. دندانپزشک، نظر خود درباره اندازه دقیق مسواک را می دهد و حتی ممکن است چند نمونه برای امتحان در خانه نیز به شما داده شود.

خودتان اقدام به شناسایی بیماری لثه نکنید، خودتان فضای بین دندانی را اندازه گیری نکنید و براساس تشخیص خودتان اقدام به خرید مسواک بین دندانی هم نکنید. ابزار مورد نیاز برای نظافت بین دندان ها باید توسط کارشناسی انتخاب شود که می تواند دندان های شما را ارزیابی کند. انواع مختلفی از مسواک های بین دندانی وجود دارد که مناسب شرایط به خصوصی از دندان ها هستند. بنابراین با تجویز خودتان هیچ کاری انجام ندهید، حتی اگر به نظرتان بهترین گزینه را انتخاب کرده اید. نباید مسواک زدن معمولی را با مسواک بین دندانی جایگزین کرد؛ این دو جایگزین هم نیستند، بلکه مکمل هم هستند و مسواک فاصله بین دندان ها بخشی از فرایند مسواک زدن به شمار می رود. هنوز استفاده از مسواک و خمیردندان، انجام حرکت دایره ای بر روی دندان، حرکت جلو و عقب تا زمانی که تمیز شود و دوبار در روز ضروری است.

انواع مسواک بین دندانی

دو نوع مسواک بین دندانی وجود دارد:

مسواک های بین دندانی I شکل: که به  شکل صاف است و معمولا برای نظافت دندان های جلویی به کار گرفته می شود.

مسواک های بین دندانی L شکل: که با زاویه نود درجه خود بین دسته و سری، برای نظافت بین دندانی دندان های پشتی استفاده می شود.

مسواک های بین دندانی از یک سری کوچک که دندانه های آن توسط یک سیم کنار هم قرار گرفته شده اند، تشکیل می شود که اندازه آن به حدی است تا فضاهای بین دندانی با دسترسی سخت را پاک کند. دندانه های آن با رسیدن به انتهای سری،کوچکتر می شود. دسته این مسواک معمولاً کوتاه یا به شکلی است که بتوان آن را به سادگی در دست گرفت تا کنترل آن ساده باشد. میتوانید دفعات زیادی از مسواک های بین دندانی استفاده کنید و باید هر سری آن را مجددا تمیز کنید تا عمر آن کوتاه نشود. وقتی شکل ظاهری سری مسواک بین دندانی تغییر کرد و خراب شد، باید آن را تعویض کنید.

نخ دندان بهتر است یا مسواک بین دندانی؟

دو روش کلی برای نظافت فواصل بین دندانی وجود دارد: نخ دندان کشیدن، استفاده از مسواک های بین دندانی.

 چیزی که مشخص است استفاده از مسواک بین دندانی از کارایی بسیار بیشتری در مقایسه با نخ دندان برخوردار است. دندانپزشکان همچنین این نکته را متذکر شده‌اند که نخ دندان باعث ایجاد بریدگی و آسیب در لثه می شود، در حالیکه این مشکل در مسواک وجود ندارد. بااین وجود فضای موجود در بعضی نقاط تنها به اندازه نخ دندان است، که این نقاط در صورت نیاز توسط دندانپزشک مشخص خواهند شد.

مسواک وارد فضای بین دندانی شده و نوار پلاک و تارتار شکل گرفته را نابود می کند. بک حرکت ساده جلو و عقب در این روش کافی است و سپس به سادگی آن را آبکشی می کنید و مجددا آماده استفاده است. برخلاف نخ دندان، ریشه های تعبیه شده روی مسواک در تمامی جهات فعالیت می کنند و به همه گوشه ها دسترسی خواهند داشت با پاکسازی پلاک و تارتار از عملکرد بسیار بهتری در مقایسه با نخ دندان برخوردار است.

سوالات متداول

اگر با خونریزی لثه مواجه شوم چه؟

زمانی که فرایند مسواک بین دندان هایتان پاکسازی پلاک های تشکیل شده را آغاز می کند، ممکن است با حساسیت و خونریزی لثه مواجه شوید. اما به کار خود ادامه دهید، چرا که با بازگشت سلامتی به لثه هایتان این خونریزی کاهش خواهد یافت. اگر بعد از چند روز هنوز با خونریزی لثه مواجه بودید، آن را با دندانپزشکتان در میان بگذارید تا لثه و نحوه مسواک کردن شما را ارزیابی کنند.

چند مرتبه می توان از مسواک بین دندانی استفاده کرد؟

مسواک های بین دندانی نیز مانند مسواک های معمولی هستند و تا زمانی که خراب شوند می توان از آنها استفاده کرد. یکی از نشانه های خرابی این مسواک‌ها مستهلک شدن دندانه های مسواک و از بین رفتن سفتی آنها است. زمانی که سفتی دندانه های مسواک بین دندانی از بین می رود، نمی توان انتظار داشت که پلاک ها و ذرات باقی مانده غذایی در فضای بین دندان به خوبی پاک شده و به راندمان بالایی دست پیدا کنیم؛ در این حالت باید سریع آن را تعویض کنید.

آیا مسواک بین دندانی می‌تواند باعث آسیب رسیدن به لثه شود؟

اگر به درستی از آن استفاده کنید، خیر؛ مسواک های بین دندانی از دندانه های نرم و منعطفی برخوردار است که قدرت کافی برای پاکسازی بین دندان ها را دارد. اما آنقدری که بتواند به لثه آسیب بزنند سفت نیست. با این حال باید مراقب باشید که خیلی سریع و خیلی محکم مسواک نزنید، چرا که این حالت ممکن است باعث ایجاد حساسیت و آسیب به لثه شود.

معمولا چند مرتبه باید از مسواک های بین دندانی استفاده کنم؟

توصیه اکثر دندانپزشکان به یک مرتبه در روز و قبل از مسواک کردن است، اما میتوانید از مسواک های بین دندانی در دو و عدد استفاده کنید. بهترین حالت استفاده از مسواک بین دندانی بعد از وعده های غذایی و قبل از خواب است. اگر از بریس یا رستوریشن های دندانی دیگر استفاده می کنید، ممکن است به تعداد دفعات بالاتری نیاز باشد.